Mark Rutte (VVD), staatssecretaris Onderwijs (verslag & foto’s)

Speech Mark Rutte

Het is zo jammer dat het wel lijkt dat er momenteel een deken van negativisme over Nederland hangt. Gelukkig is daar dan het Liberaal Manifest, dat is de basis voor het liberalisme in de toekomst. En eigenlijk wil ik er iets aan toevoegen, een cultuur van het streven naar excellence.
Als wij niet oppassen verwordt Nederland echt tot een middenmoter. En dat moeten wij hoe dan ook voorkomen om daarmee de concurrentieslag met India en China te kunnen overleven. Wist u dat elk jaar India 200.000 technisch afgestudeerden aflevert, en China elk jaar één miljoen? En wat zetten wij daar tegenover? Nederlanders die willen emigreren naar Australië en Nieuws Zeeland? Jonge hoog opgeleide Nederlanders die weer terug willen naar het land van hun ouders of grootouders omdat zij in Nederland worden gediscrimineerd? Dat is gek, en daar kan ik mij absoluut ook niet in vinden. Daar komt bij dat het wel lijkt als dat wij geregeerd worden door een cultuur van emotie in plaats van een cultuur van de rede, van verstand. Wij leven in een cultuur van oorspronkelijk veel vertrouwen naar weinig vertrouwen. Neen, wil ook de VVD overleven dan moeten wij het vertouw nemen in een cultuuromslag, terug naar het optimisme, naar de idealen, naar een gezondere toekomst. En daar speelt het hoger onderwijs een centrale rol bij. Daar sta ik ook voor onze opleiding moeten weer de moter worden voor excellence. En wij moeten ons niet aanpraten dat het zo slecht gaat met het hoger onderwijs. Wij staan nog steeds in de subtop in Europa.

Wat het onderwijs moet doen is helpen ondernemerschap aan te wakkeren, dat kan het onderwijs, niet dat docenten het altijd kunnen, want dat zijn vaak hele andere beestjes. Maar het onderwijs kan wel een hele belangrijke bijdrage leveren om bij jonge mensen ondernemerschap los te trekken en het ondernemerschap een kans te geven. En tot slot zal het onderwijs heel veel moeten doen om allochtoon talent hier in Nederland een plek te geven. Want zeker ook hoogopgeleide allochtonen hebben een ongelooflijke belangrijke rol om de integratie in Nederland te bevorderen en er ook voor te zorgen dat je hier die mix van culturen, ook in termen van onze concurrentiepositie, maximaal gaat benutten. We gaan het gewoon niet redden met alleen blanke Nederlandse mannen van vijfenveertig.

Je zult die mixen in de Nederlandse samenleving wel moeten verankeren. Met alle respect voor wie dat zijn. Man en vrouw, jong en oud, autochtoon en allochtoon, je zult ze met elkaar moeten samenbrengen. En als ik het dan toch nog slot mag verbreden naar de VVD als geheel, dan zullen we ook als VVD als geheel op de een of andere manier moeten duidelijk maken dat je van ons succesvol mag zijn. Dat wij geen straf op succes zetten. Mijn grote bezwaar tegen de Partij van de Arbeid van vandaag is dat de Partij van de Arbeid op allerlei terreinen jaloeziebelastingen wil invoeren. Kijk naar het aftoppen van de hypotheekrenteaftrek, kijk naar het feit dat bij je hoogst belastingtarief je geen pensioen mag opbouwen. Het zijn kleine dingen lijkt het, maar ze zijn wel betekenisvol omdat het namelijk het signaal afgeeft ‘wij vinden het niet leuk als u succes hebt’. En het aardige van de VVD was zojuist, dat wij het niet erg vinden als je succesvol bent, dat wij niet bang zijn als je veel geld verdient, sterker nog, dat kan goed zijn voor het land. Maar dat betekent niet dat mensen die het slecht hebben dat we die in de goot laten liggen, integendeel ook die zullen, als het aan ons ligt, gewoon meedoen en krijgen alle kansen. Maar laten we in godsnaam niet de fout maken om een straf te zetten op mensen die het goed hebben. Dat betekent ook, dames en heren, dat wij, als het gaat om bijvoorbeeld het thema’s waar wij op ons gaan profileren, als VVD, ons heel goed moeten afvragen welke thema’s dat gaan zijn en ik kan me er drie voorstellen die echt dominant moeten worden de komende paar jaar. Als eerste, niet omdat ik nou op die portefeuille zit maar omdat ik het echt geloof, onderwijs/intergratie. Het samengaan van onderwijs en intergratie in onze samenleving. Ten tweede: werkgelegenheid en ten derde is natuurlijk veiligheid. Want wij waren ook de partij van het ‘blauw op straat’ en de ‘partij van de veiligheid’, trouwens ook van de ‘terrorismebestrijding’. Maar wel in die volgorde dus niet veiligheid op één. Wat mij betreft onderwijs en intergratie op één. Op twee werkgelegenheid, dus economische groei, groei van het land en op drie veiligheid. Nou tot slot, ik sprak dus een tijdje geleden met wat Turkse studenten, Merdan die hier even vanavond is, heeft mij daarbij geholpen. Maar daarvoor had ik ook een tijdje met Turkse en Marokkaanse studenten gesproken en die zeiden dus dat ze overwegen om terug te gaan naar Turkije of Marokko. Omdat ze zeggen dat als je hier geen Jansen heet, kom je toch niet aan de slag. En er waren zoveel voorbeelden waaruit bleek dat als je niet de goede achternaam hebt je in Nederland gewoon geen baan vindt. Dat ik denk, wat ongelooflijke dom zijn we nou bezig. We steken al heel veel geld in ontwikkelingsamenwerking met Turkije en Marokko en dan zijn we dus ook nog bezig met de hoogopgeleiden daar op te leiden. Dat kan dus niet waar zijn waar we hier in Nederland een zwaar tekort aan hoogopgeleide mensen hebben en ik accepteer het dus gewoon niet als mensen dan zeggen ‘dan gaan we wel terug naar Turkije of Marokko’. Kijk als ze dat leuk vinden omdat die familie daar woont, ga vooral je gang, maar als dat is om rede van ‘ik word hier gediscrimineerd, ik krijg hier de kansen niet’, terwijl we weten dat we in dit land écht op allerlei terreinen grote problemen hebben waar het gaat om het vullen met banen, die moeten worden gevuld met mensen met een goede opleiding, waar het gaat om onze concurrentiepositie, dan is dat ongelooflijke stom. En ook op dit punt zullen wij dus als VVD de partij moeten zijn die zegt ‘dat als je hier kans wilt pakken, dan grijp je ze en dan staan wij schouder aan schouder met jullie’, of je nou blank bent of uit Turkije komt of waar dan ook vandaan. Want dat is gewoon van belang, in dat hele verhaal, om Nederland weer terug te krijgen op de weg naar excellentie.
Tot slot, als je naar Amerika kijkt, zit daar een ongelooflijk vooruitgangsgeloof in de samenleving. Mijn stelling dat er hoewel in Nederland veel minder aan de oppervlakte ligt, veel minder op de huid ligt, dat wij eigenlijk al vierhonderd, vijfhonderd jaar met elkaar verkeren uit diezelfde aanname, namelijk dat de volgende generatie het een stukje beter zal krijgen dan de huidige. Niet alleen in welvaart maar ook in welzijn. En als we dus oppassen dan is mijn grote zorg op dit moment, dan gaan we dat vooruitgangsgeloof in Nederland doorbreken.
Dan zou het wel zo kunnen zijn dat ouders gaan denken ‘mijn kinderen krijgen het slechter dan dat ik hier zelf gehad heb’. En dat, als dat gebeurt, dan heb je heel snel een spiraal naar beneden te pakken, die je nog heel moeilijk kunt keren. Ik vind het echt dat wij als VVD hier leiderschap moeten tonen, dat doen we met het Liberaal Manifest, dat doen we ook met andere dingen en dat zullen we dus, vind ik echt als een centraal thema in de komende verkiezingen zowel van 2006 voor de gemeenteraad als 2007 voor de Tweede Kamer moeten neerzetten. Niet alleen omdat het leuk is voor ons en veel zetels oplevert, maar ook gewoon omdat het goed is voor Nederland.