Paul de Krom (VVD), Lid Tweede Kamer (foto’s & verslag)

Politiek Café, maandag 10 februari 2002

Paul de Krom , “En nu in de politiek”

Allereerst heel hartelijk dank voor de uitnodiging. Ik val dus in voor Jan Hendrik Klein Molenkamp die op vakantie is naar Mexico. Hij is net Kamerlid af en is gelijk op het vliegtuig gesprongen. Dat geeft mij de gelegenheid om mij aan jullie voor te stellen. Voor mij is het een hele goede dag. Vandaag is mijn verjaardag. Ik wordt 40 vandaag. En als je jarig bent dan moet je natuurlijk trakteren, dus dat zal ik na afloop dan ook doen. De tweede reden waarom ik blij ben dat ik hier ben, is dat dit mijn eerste politiek café is als Kamerlid. Ik moet daar zelf nog heel erg aan wennen.
Ik zal beginnen mijzelf voor te stellen: Mijn naam is Paul de Krom, ik ben dus 40. Ik heb afgelopen vrijdag mijn laatste dag gehad bij mijn vorige werkgever. Dat was Shell. Ik weet niet of jullie de kieslijst kunnen herinneren in het stemhokje. Daar stond ik op nummer 26 en daar stond achter Waybridge. Nu dachten heel veel mensen, wat moet die vent hier? Wij zijn dus net uit Engeland teruggekomen naar Nederland. Ik heb zes jaar met mijn gezin in het buitenland gezeten. Eerst in het Midden-Oosten 3,5 jaar, en de laatste 2,5 jaar in Engeland. We zijn dus net terug. En het is dus wennen in alle opzichten, voor de familie, maar ook in de nieuwe werkomgeving.

Wat ik vanavond niet wil doen, is het met jullie hebben over het financieringstekort. De verleiding was erg groot om een heleboel cijfers te gaan noemen vanavond. Dat doe ik niet. Ik ga het ook niet hebben over de aflossing van de staatsschuld. Ik ga het niet hebben over de verhoging van de ziektekostenpremies en ook niet over de afschaffing van de hypotheekrenteaftrek.
Waar ga ik het wel over hebben? Ik ben natuurlijk hartstikke nieuw. Ook in de Kamer. Anderhalve week geleden beëdigd, wat een prachtig moment was. Dus ik wil iets vertellen over mijn persoonlijke indrukken tot zover. Om te beginnen met de campagne. Ik sta voor Rotterdam op de kieslijst. Dat betekent dat mijn campagneactiviteiten zich voornamelijk hebben gericht op Rotterdam. Eén van de hoogtepunten daaruit vond ik een debat dat ik had met Groen Links, PvdA en de SP in een wijk in Rotterdam, in Vreewijk. Een wijk waarin 49% de vorige keer bij de verkiezingen Pim Fortuyn had gestemd. Als je met die mensen in debat gaat, misschien is dat hetzelfde bij sommige wijken hier in Den Haag, dan blijkt nog steeds dat mensen boos zijn en zich gefrustreerd voelen. Eén van de belangrijkste redenen is dat er heel veel initiatieven uit die wijk zelf komen die niet worden opgevolgd door het bestuur, bijvoorbeeld van de deelgemeente. Er is dus nog steeds een grote frustratie bij mensen. Ik denk ook dat het effect van 15 mei vorig jaar nog wel degelijk aanwezig is. Naar mijn overtuiging, ook wat je in die wijken hoort, komt het voor een deel daardoor.
Wat erg leuk was op die bijeenkomst was dat er een jongen was van een jaar of 18, 19 die de microfoon greep en z’n ongenoegen uitsprak over dat er nooit naar jongeren werd geluisterd. Het feit dat zo iemand ook naar die bijeenkomst kwam, de microfoon greep…..wij hebben hem dus uitgenodigd voor een volgend bezoek aan de wijk. Wat nog leuker is, is dat die jongen later ook lid is geworden van de VVD en enthousiast met ons de folders stond uit te delen. Ik denk dat de VVD daar iets uit moet leren. We moeten naar de mensen toe, veel meer dan dat we doen. Dat geldt in de eerste plaats voor kamerleden, vandaar ook dat ik de uitnodiging voor vanavond met graagte heb aangenomen.
Ik weet het, ieder kamerlid begint natuurlijk met te zeggen dat hij het heel anders gaat doen, dat hij naar de achterban toegaat. Ik zie nu al karrevrachten papier mijn werkkamer binnenkomen. Dus ik denk dat dat echt een uitdaging is om te zorgen dat je dat ook echt blijft doen. Ik ga daar in ieder geval wel mijn best voor doen.

Het tweede wat ik wil noemen, is een demonstratie in Rotterdam. Dat was een demonstratie van illegalen en drugsgebruikers. Ik deed daar ook een verhaaltje. Dat werd met veel gejoel en boe-geroep ontvangen. Maar wat wel leuk is, is dat je wel wordt uitgenodigd en dat je aanwezigheid ook op prijs wordt gesteld. De VVD wordt met name door dominee Visser neer gezet als ‘inhumaan en asociaal’. Dat vind ik pijnlijk en kwetsend. Uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde, alleen de manier waarom verschilt. In Rotterdam is bijvoorbeeld een Stichting Topscoren. Dat is een stichting die werk bezorgt aan drugsverslaafden. De VVD is de enige partij die zo’n stichting gebruikt om plakkaten op te plakken in de verkiezingscampagne en om folders te verspreiden. Dus we doen wel een heleboel feitelijk werk daarmee. Het doet mij persoonlijk pijn als dat soort zaken niet over het voetlicht komen.
Wij steunen in Rotterdam ook, en misschien is dat in Den Haag ook het geval, experimenten met vrij drugsverstrekking onder strenge controle en medisch toezicht. Dat zijn zaken waarvan ik vind dat ze in de campagne een beetje onderbelicht zijn gebleven. Ik noem deze zaken nu hier omdat ik het eigelijk vanavond wilde hebben over zaken die niet op de tv in de grote debatten aan de orde zijn gekomen.
Maar er is veel meer te melden wat de VVD doet dan het financieringstekort. Hoewel dat uiteraard heel belangrijk is.
In de campagne had elke regio of kamercentrale een dag. In Rotterdam stond die dag in het kader van het thema veiligheid. Wat ook niet in de pers is gekomen, is dat de VVD daar, bij monde van Gerrit Zalm, ’s morgens bij Bureau Slachtofferhulp op bezoek is geweest en daar uit die grote pot van 500 miljoen euro die beschikbaar was gesteld een bedrag van 30 miljoen extra voor slachtofferhulp ter beschikking heeft gesteld. Dat zijn natuurlijk hele belangrijke zaken als je kijkt naar de aanpak, maar ook naar de gevolgen van criminaliteit. Dus dat vond ik mooi om bij te zijn.
’s Middags ben ik toen naar een groot winkelcentrum gegaan, naar het Alexandrium. Dat is één van de grootste winkelcentra van Europa. Daar ging het ook weer over criminaliteit. Het bleek dat er vooral veel overlast is van jeugd tijdens schooltijd. Waarom noem ik dat? Omdat de aanpak van criminaliteit natuurlijk veel breder is dan alleen maar meer blauw op straat. Het feit dat daar jeugd over straat loopt, of in dat winkelcentrum onder schooltijd betekent…Wat doet zo’n school daar nu aan? En hoe gaan ouders daar mee om? Dat zijn zaken die van belang zijn in de hele criminaliteitsdiscussie. Ook een interessante opmerking van een winkelier daar die zei dat het niet alleen de drugsgebruikers en de jeugd die hier voor overlast zorgen. Dat raakte een beetje aan het waarden- en normendebat op dit moment. Hij zei dat hij ook mensen over de vloer kreeg die een bankstel van € 10.000,- kopen, hun BMW op de stoep parkeren en als je daar iets van zegt, krijg je ook een grote mond. Dat vond ik wel frappant om te horen. Ook omdat in het debat over waarden en normen…het begint dus eigelijk bij ons allemaal.

Dan, de verkiezingen zelf. Een interessante verkiezingsuitslag. De PvdA 19 zetels winst. Ik weet niet hoe het gevoel bij u is, maar ik heb af en toe het gevoel dat ik het niet helemaal meer begrijp. Wat interessant is, is dat er nog steeds een rechtse meerderheid in de Kamer is. Een dag na de verkiezingen werd er geschreven dat het natuurlijk een CDA-PvdA kabinet moest worden. Maar we mogen niet vergeten dat er nog steeds een rechtse meerderheid in de Tweede Kamer is. Dus hebben de kiezers het beleid van de vorige regering afgestraft? Ik denk van niet. Maar ze hebben wel een partij afgestraft die er een beetje een rommeltje van had gemaakt. Maar ik denk niet dat het beleid als zodanig is afgestraft. Wat betekent dat voor de verhouding in de Kamer? Dat betekent dat er wisselende meerderheden mogelijk zijn. PvdA en CDA, we moeten het nog afwachten, maar dat zal wel gaan gebeuren. Maar gelegenheidscoalities met de oppositie, wie er dan ook in de oppositie zit, zijn nog steeds mogelijk. In die zin wordt het de komende tijd toch heel interessant, denk ik.

Toen kwam natuurlijk de dag van de beëdiging voor onszelf. Een fantastische dag vond ik, heel spannend. Voor mij de eerste radio- en tv interviews. Ik was nog op het NOS journaal. Dat is heel grappig om dat terug te zien. Wat grappig is…Ze lopen de hele dag met je mee, filmen twee uur en uiteindelijk blijft er twintig seconden van over. Maar de journalist was aardig en verontschuldigde zich daarvoor. Dus dat was leuk. Maar ook het feit dat je daar in zo’n Kamer zit, dat je deel uitmaakt van een groep van 150 mensen in het hart van een democratie. Dat was voor mij een heel bijzonder moment. Dat je als volksvertegenwoordiger bent gekozen. Ik geloof dat de heer Wiegel zei: “Het is de mooiste hondenbaan van Nederland.” Op de vrijdag na de beëdiging begon ik een beetje te begrijpen wat hij bedoelde want dan moet je op zoek naar een kamer, naar een telefoon. Je krijgt ook uitleg over de procedures in de Kamer. Hoe dat allemaal werkt, dat weet ik nog niet helemaal. Maar dat het er veel zijn, dat weet ik wel. De truc is om dat snel onder de knie te krijgen, hoe je daar mee om moet springen.
We kregen meteen onze vuurdoop: het debat over Irak, dat was op donderdag. Dat duurde gelijk tot in de avond. Het was een spoeddebat. Ik hoop dat we de komende vier jaar niet al te veel van dat soort spoeddebatten krijgen, want dat gooit alles in de war. Vorige week hadden we er nog één en die ging over de informatie. En die duurde tot half 12 ’s avonds. Ik moet u eerlijk zeggen, wat daar nu precies de bedoeling van was, is mij nog steeds niet geheel helder. Ik heb niet helemaal begrepen waarom dat nu zo bijzonder was, want die informatie ging eigelijk alleen over die informateur die een verkennende fase in ging en vervolgens met de PvdA tot de conclusie kwam dat het een mogelijkheid zou zijn en dat was het ongeveer. Daar wordt dan urenlang over gedebatteerd. Ik had daar een beetje moeite mee. Dat raakt aan het onderwerp van hoe we helemaal in de Kamer met elkaar omgaan. Ik geloof dat vorig jaar 600 moties zijn ingediend. Ik weet niet hoeveel stukken er worden verspreid, maar dat moeten er tienduizenden zijn en als je niet uitkijkt dan ga je dus helemaal verzuipen in papiermassa en technisch gedoe waarvan ik niet geloof dat de kiezers daar echt op zitten te wachten.
Dus ik denk dat onze nieuw verkozen voorzitter Frans Weisglas, waar we allemaal heel blij mee zijn, daar een mooie taak heeft om te kijken hoe dat nou anders moet. Overigens, de verkiezing van die voorzitter was ook mooi. Een nieuwe politiek, de hele verkiezing was open. Mevrouw Verburg stelde zich natuurlijk kandidaat. Zij werd het uiteindelijk niet. Het was wel interessant om te zien dat het CDA daar toch wel een beetje boos over was. Terwijl het toch een open verkiezing was. Dat kan ik ook niet helemaal rijmen.
Dan komt de vraag; Wat gaat dit nieuwe kabinet brengen? Als het een CDA-PvdA kabinet wordt? Ik denk niet zo gek veel nieuws. Als je kijkt naar wat de PvdA in de verkiezingscampagne heeft laten horen dan zijn dat niet zoveel fundamentele dingen. Ik kan me herinneren, het ging over de afschaffing van de hypotheekrenteaftrek voor de hoge inkomens en het ging over de ziekenfondspremie. Wat de PvdA verder wil, is eigelijk een beetje vaag. Meneer Bos geeft allerlei geluiden af over hoe hij het anders zou willen. Maar of de PvdA dat nu ook wil, is mij niet helemaal helder. Denk maar eens aan de gezondheidszorg. Daar wil Bos niet veel anders dan hoe de organisatie van de gezondheidszorg nu in elkaar zit. Denk maar eens aan de herziening van het arbeidsmarktbeleid, wat naar mijn gevoel buitengewoon belangrijk is. Ook omdat de werkloosheid nu zo schrikbarend oploopt. U weet, de VVD heeft zich sterk gemaakt voor vergroting van het verschil tussen uitkeringen en werkenden omdat dat verschil heel erg klein is, waardoor het niet erg aantrekkelijk is om van een uitkeringssituatie te gaan werken. Als we daar dus niks aan doen dan vrees ik dat mensen ook niet echt uit die uitkeringssituatie komen. Ik heb daar van de PvdA niet veel over gehoord. Wat we ook gaan krijgen, ongetwijfeld, zijn verhogingen van belastingen. Denkt u maar aan de ecotax, slecht voor het bedrijfsleven. En natuurlijk, en dan noem ik toch even het financieringstekort, het vooruit schuiven van de problemen naar de toekomst, wat de PvdA doet.

Hoe ga ik daar zelf een rol in spelen? We zijn nu bezig met het gevecht over de portefeuilles. U allen wel bekend. Daar is de uitslag nog niet van bekend. Dat komt morgen hoop ik. Ik heb in ieder geval zelf ingezet op de portefeuille milieu. Als ik die portefeuille krijg, ga ik daarmee met veel plezier aan de slag. Ik vind namelijk dat de VVD in de afgelopen campagne een te eenzijdig profiel heeft gekregen. Ik vind dat we ons breder moeten profileren, ook op gebieden als milieu, natuurbeheer, sociale zaken. Mijn opvatting is dat we de verkiezingsuitslag nog eens goed moeten analyseren en dan moeten bepalen wat we in de komende jaren strategisch gaan doen. Naar mijn stellige overtuiging moeten we ons weer als een brede volkspartij gaan neerzetten. Ik noem milieu. Ik zou zelf graag zien dat de portefeuille genoemd wordt ‘duurzaamheid’, ‘duurzame ontwikkeling’. Omdat in dat begrip, dat bij enkele grote bedrijven zoals die waar ik zelf heb gewerkt, dat is een begrip dat breder is dan alleen milieu. Dat houdt ook in bijvoorbeeld het maken van winst en groei. Als je dat niet hebt, als je geen geld maakt, dan heb je geen bedrijf meer en is er ook geen sprake van milieubeleid. Als we ons Oost-Europa nog herinneren waar absoluut geen geld was, dan kun je dus zien wat er gebeurt, de ravage die in het milieu veroorzaakt is door het gebrek aan geld, dan is dat niet iets wat we zouden moeten willen. Dus vandaar dat ik zeg het begrip duurzaamheid betekent voor mij veel meer dan milieu alleen.

Een analyse van de verkiezingsuitslag. We hebben vier zetels winst behaald. Waar komen die vier zetels vandaan? Ongeveer een kwart van de kiezers die bij de vorige verkiezingen LPF hebben gestemd. Dat is misschien toch een beetje weinig. We hebben dus ook aan andere partijen verloren en van andere partijen gewonnen. Dat is ongeveer in evenwicht. Ik denk dat we met z’n allen eens om te tafel gaan zitten om te praten over wat dat precies betekent. Ook naar de toekomst toe. Wat is het beeld wat we van de VVD willen overbrengen? Ik denk dat dat beeld breder moet zijn dan asfalt en auto’s. Vandaar dus dat ik heel veel zin heb in die portefeuille milieu. Kortom, we moeten toe naar een brede volkspartij. We moeten ook zorgen dat we leden binnen halen en dat doen we dus niet door in allerlei kamertjes met onszelf te gaan zitten vergaderen. Maar door echt naar buiten te gaan en dat kunnen wij in de Kamer niet alleen. Dat moeten mensen ook in de afdelingen zelf doen. Misschien zouden we moeten zeggen; Binnen twee jaar brengt iedereen één nieuw lid aan. Dat zou mooi zijn. De reden waarom ik dat zo zeg….We moeten natuurlijk kijken binnen de partij wat we anders moeten doen, maar tijdens de verbouwing moet de verkoop wel doorgaan. Waar krijgen we die leden vandaan, hoe halen we die mensen erbij over wie wij het nu steeds hebben? Dat vind ik dus heel belangrijk. Waarschijnlijk is daar geen eenvoudig antwoord op. Als je kijkt naar de SP, waar ik bepaald geen fan van ben als het gaat om de politieke lijn, maar wat je wel hoort als je in de wijken bent, dat die mensen heel erg duidelijk lokaal aanwezig zijn. Die hebben een heel duidelijk lokaal profiel, in deelgemeenten, in wijkraden, in bewonersorganisaties. Ik denk dat wij daar iets van zouden kunnen leren. Maar ik ben heel benieuwd wat jullie daarvan vinden. Eén van de dingen die ik mij als nieuw kamerlid heb voorgenomen, is te luisteren…ik ben heel benieuwd wat jullie te zeggen hebben over de dingen die ik heb aangekaart, of over andere zaken.